Boston Ballet in 'The Sleeping Beauty' van Marius Petipa. Foto door Liza Voll, met dank aan Boston Ballet. Operagebouw van Boston, Boston, Massachusetts.
29 april 2017.
We bevinden ons in een tijd met een enorme hoeveelheid inhoud - meer podcasts, talkshows, documentaires en 'sitcoms' dan we ooit zouden kunnen consumeren. Tegelijkertijd wordt ons geld, tijd en energie - persoonlijk, gemeenschappelijk en politiek - ook tot het uiterste opgerekt. Je zou dus kunnen zeggen dat de klassiekers niet de meest verdienstelijke ontvanger zijn van onze eindige persoonlijke en maatschappelijke middelen. Waarom doen wat eerder werd gedaan, terwijl er zoveel meer te ontdekken valt? Er zijn natuurlijk de praktische tegenargumenten dat de klassieke kunsten - en niet alleen de popcultuurmedia - gemeenschappen opbouwen, bijdragen aan preventief welzijn en op betrouwbare wijze banen creëren.
Paulo Arrais, Dusty Button en Misa Kuranaga in ‘The Sleeping Beauty’ van Marius Petipa. Foto door Liza Voll, met dank aan Boston Ballet.
Afgezien daarvan kan klassieke kunst het universele opnieuw creëren en verbinding maken met ons gevoel van collectieve menselijkheid. Het kan ook een krachtig beeld geven van de historische 'zij die het verleden niet leren, zijn gedoemd het te herhalen', zeggen ze. Soms worden klassieke hercreaties echter met zoveel glitter en glamour gepresenteerd dat het universele, gemeenschappelijke en historische wordt overschaduwd. Met meesterlijke discretie en vakmanschap, de productie van Marius Petipa van Boston Ballet De schone Slaapster (loopt tot 27 mei) biedt een magisch eeuwenoud verhaal waarvan de wijsheid in 2017 tot onze geest en ons hart kan spreken.
Zo'n effectieve eenvoud begint met een aanhoudende orkestproloog, een gordijn met schijnwerpers als enige visuele stimulans. Het duurt langer dan sommige moderne aandachtsspannes aankunnen, maar het zou op die manier een gezonde uitdaging kunnen zijn - om, weg van de elektronische gloed van je telefoon, rustig te ademen en te genieten van de prachtige livemuziek uit de orkestbak. Het gordijn gaat omhoog en onthult voorlopige karaktergestuurde bewegingen, het geroezemoes van activiteit rond een koninklijk hof. Decor en kostuums zijn meteen in het oog springend - uitgebreid, maar niet overdreven decadent. Het voelt allemaal historisch naturalistisch aan, zoals met diepe paars en marrons die het publiek veranderen in de aanwezigheid van royals.
Erica Cornejo met Boston Ballet in ‘The Sleeping Beauty’ van Marius Petipa. Foto door Liza Voll, met dank aan Boston Ballet.
Om die koninklijkheid te evenaren, vereren dansers ons met een indrukwekkend evenwicht en trots (maar die niet hoogmoedig bleef). Bepaalde formaties zijn rijk aan metaforen en eenvoudige schoonheid, en tegelijkertijd dus. Een kring van dansers opent zich en onthult er een in het midden, net als een bloeiende bloem in de lente. Dit gebeurt ook aan de andere kant van het podium, samen met de afgemeten weelde van de algehele sfeer, wordt het podium een heldere en vrolijke tuin. Duisternis daalt over deze helderheid met de ingang van de commandant Carabosse (Kathleen Breen Combes). Villainy wordt vaak het best geleverd met een vleugje komedie, en haar schepselachtige bedienden zorgen daarvoor. Ze springen, draaien en zinken op de grond met gratie en toch de unieke vonk van hun karakters.
Een intrigerende en visueel verbluffende opeenvolging zijn deze personages die cirkelen met variaties in attitude-wendingen en geaarde tweede positie-pliés. Aanrakingen zoals gebogen voeten onderscheiden ze als iets dat zich onderscheidt van de rest van de personages. Genuanceerde interacties en subtiele interactionele kwaliteiten zijn de dingen die toeschouwers kunnen doen grinniken, en de duisternis van hun overlady om de tot nu toe gecreëerde vreugde niet te ver te overschaduwen. Zoals moderne satirici hebben aangetoond, verlagen we de krachten die ons tot angst en hopeloosheid zouden kunnen leiden door met scherts gaten in hun macht te steken. De komische schurken van Boston Ballet doen dat zonder kaas of ham, wat alleen maar afbreuk kan doen aan het bedoelde en belangrijke effect van deze personages.
Addie Tapp, Patrick Yocum en Lauren Herfindahl in ‘The Sleeping Beauty’ van Marius Petipa. Foto door Liza Voll, met dank aan Boston Ballet.
bodyart dans
In de volgende akte begroet de adolescent Aurora (Lia Cirio) vrijers die haar hand in het huwelijk zoeken. Een bewegingstrend in deze act is de herhaling van specifieke sequenties, goed gemaakt genoeg om niet uit het hoofd te worden. Deze zinnen hebben een elegante eenvoud, maar toch genuanceerd genoeg om kijkers bij elke volgende uitvoering iets nieuws te bieden. Aurora strekt een been naar achteren terwijl ze op een gegeven moment haar romp laat zakken met een zwijmende beweging, met een soortgelijke bewoording, maar met een draai om bijvoorbeeld een bloem van een vrijer vast te houden aan een ander.
Cirio voert deze beweging met meesterschap uit tot het punt waarop haar voortreffelijke techniek minder duidelijk en betekenisvol wordt dan de vrolijke uitstraling van deze jonge prinses. De universele ervaring van duizelingwekkende jonge liefde is wat echt verbinding kan maken met een breed publiek, aangeboden met gratie en gemak, meer dan technische bedrog. In een derde akte ontmoet Prins Desire (Lasha Khozashvili) de Lilac Fairy (Anais Chalendard) - de ‘Fairy Godmother’ van deze vertolking, en verantwoordelijk voor het redden van Aurora van de vloek van Carabosse.Haar snelle denken en vooruitziende blik resulteert in Aurora's vingerprik aan een spil leidend tot een diepe slaap, in plaats van de dood.
De prestatie van Khozashvili is een hoogtepunt in een programma met uitstekende. Vooral door middel van extensies en bochten biedt hij een aardende maar opwaartse lift die kan verbazen en genot. Binnen die kwaliteiten kan men een koninklijke trots zien, maar toch een prachtig hart eronder. Dit zal de man zijn die de belofte nakomt die de Seringenfee uiteenzette als onderdeel van haar reddende tegenbetovering op Aurora, de jonge prinses zou honderd jaar slapen om gewekt te worden door een jonge prins, onder haar betovering. Terwijl prins Desire Doornroosje kust en ze wakker wordt, weten we dat die prins altijd hem zou zijn.
Paulo Arrais en Misa Kuranaga in ‘The Sleeping Beauty’ van Marius Petipa. Foto door Liza Voll, met dank aan Boston Ballet.
De derde akte, die duistere krachten heeft overwonnen, is voor vreugde, liefde en licht. Bosdieren komen om de bruiloft van Aurora en Prince Desire te vieren en zo het geheel op te fleuren. Een paar katten - The White Cat en Puss’n Boots (respectievelijk Diana Albrecht en Paul Craig) bieden iets heerlijk ironisch met dierlijke bewegingen zoals heupgolven en het likken van de toppen van hun 'poten'. Blue Bird (John Lam) volbrengt techniek die spectaculair genoeg is om naturalisme te bereiken. Snel voetenwerk, samen met het gemak van schijnbaar zwevende armen, ziet er echt uit en voelt aan als het zwevende vliegen en heen en weer springen van kleine vogels.
Hoe voortreffelijk realistisch het ook is, er is geen 'ta-da' met dit 'vliegen', geen externe aandacht op zichzelf vestigen. Het is gewoon is het effect dat het beoogt te bereiken. Dat belichaamt de kwaliteit van Boston Ballet's Schone Slaapster globaal - een naturalistische weergave van een tijdloos verhaal, universeel gemaakt - en dus relevant en herkenbaar - door dat realisme. Glitter en glamour kunnen het oog strelen en de hartslag versnellen, maar een realisme dat met discretie is vervaardigd, leeft voort in ons hart en onze geest, ver voorbij wanneer het gordijn omlaag gaat. De klassiekers bieden ons soms een magische wereld, maar nog krachtiger is een wereld van magische kwaliteit waarnaar we kunnen streven. Dat kan zeker een wereld van gisteren zijn die ons boekdelen leert over de wereld van vandaag. De nieuwste talkshow of podcast is gewoon niet helemaal hetzelfde.
Door Kathryn Boland van Dans informeert.
